The Build & Fight Formula and proudly presents this groundbreaking multi-part educational series! The Build and Fight Formula Educational Series critically explores how to build eco-socialism from the ground up through the self-organized efforts of the working class and oppressed peoples.

This month, part five of the series features Kali and Seez-way, who are joined by Blair from The People’s Network for Land and Liberation, for an in-depth presentation of the necessary structures, methods, and processes required to develop a successful community production effort. The presentation is presented in partnership with Rootwork.

Centered on presentations by Kali Akuno and Thandisizwe Chimurenga, this monthly series will also feature special guests who share their experiences and insights to expand on the formula and demonstrate how it can be employed to build eco-socialism from below. The Build and Fight Formula is both an argument and a proposed methodology for building eco-socialism from below—that is, through the self-organized activities and institutions of the working class and oppressed peoples.

We hope this series will provide organizers and activists with critical analytical tools and methods to improve their practice, encourage better coordination and planning of productive activities, and foster horizontal federation to build and aggregate social and political power in the pursuit of liberation. For more information about this informative series, visit:

https://cooperationjackson.org/announ…

Kali Akuno is the co-founder and co-director of Cooperation Jackson, a network of worker cooperatives and community-led programs that sustain and grow a democratic, just, and sustainable economy in Jackson, MS. Among these programs is the Fannie Lou Hamer Community Land Trust, which enables community members to collectively steward the land and creates opportunities for affordable property ownership.

Learn more by visiting their website: https://cooperationjackson.org/

The post The Build & Fight Formula: Community Production… appeared first on Asia Commune.

Originally From: https://newleftreview.org/sidecar/posts/nuclear-options?pc=1682

Tariq Ali

17 June 2025Politics

The expansion of the war from Palestine to Iran, which began on 13 June, signals an Israeli obsession persisting for four decades. As the Trump administration was negotiating in bad faith with Iran over its nuclear programme, the Israeli regime took advantage of an interval to bomb Tehran, assassinating leading scientists, a senior general and other officials, some of them engaged in the talks. After a few unconvincing denials, Trump admitted that the US had been informed of the attack ahead of time. Now the West is backing Israel’s latest onslaught, despite what Tulsi Gabbard, the Trump-appointed Director of National Intelligence, said as recently as 25 March: ‘The Intelligence Community continues to assess that Iran is not building a nuclear weapon and Supreme Leader Khamenei has not authorized the nuclear weapons programme he suspended in 2003.’  

The IAEA inspectors know full well that there are no nuclear weapons. They have simply been acting as willing spies for the US and Israel, providing pen-portraits of the senior scientists who have now been killed. Iran has belatedly realised that it was pointless letting them into the country and a parliamentary bill has been drafted to throw them out. The country’s leadership had nothing to gain from sacrificing this part of their sovereignty, yet they clung to the lame half-hope, half-belief that if they did as the Americans wanted, they might get the sanctions lifted and a US-guaranteed peace.  

Their own historical experience should have taught them otherwise. Iran’s elected government was overthrown with covert Anglo-American aid in 1953 and its secular opposition destroyed. After a quarter of a century of Western-backed dictatorship, the Pahlavi dynasty was finally overthrown. But a year after the 1979 Revolution, the West – as well as Saudi Arabia and Kuwait – funded Iraq to start a war against Iran and topple the new regime. It lasted eight years and left half a million people dead, mostly on the Iranian side. Hundreds of Iraqi missiles hit Iranian cities and economic targets, especially the oil industry. In the war’s final stages, the US destroyed nearly half the Iranian navy in the Gulf and, for good measure, shot down a civilian passenger plane. Britain loyally helped in the cover-up.  

Since then, the Islamic Republic’s foreign policy has always put the regime’s survival at its centre. During the Iran–Iraq war, the clerics had no hesitation in buying arms from their avowed enemies, Israel included. Their solidarity with oppositional forces has been fragmentary and opportunist, devoid of any consistent anti-imperialist strategy, except in their lonely but crucial capacity as a defender of Palestinian rights, in a region where every single Arab government has capitulated to the hegemon. On 15 June, soon after the Israeli attack, there was a remarkable procession of over fifty donkeys in Gaza, the animals garlanded and covered with silk and satin robes; as they were led down the street, children stroked them with genuine affection. Why? ‘Because’, explained the organiser, ‘they have been more help to us than all the Arab states put together’.  

Following the US-led invasions of Afghanistan and Iraq, the Iranians no doubt hoped that collaborating with Washington – clearing the path for the overthrow of Saddam Hussein and Mullah Omar – would win them some respite. In many respects, the ‘War on Terror’ was not a bad time for the Islamic Republic. Its standing in the region soared together with oil prices, its enemies in Baghdad and Kabul were brutally removed, and the Shia groups it had been backing since 1979 were brought to power in neighbouring Iraq. It’s difficult to imagine that neither the Bush politburo (Cheney, Rumsfeld, Rice) nor its unofficial US-based Arab advisers (Kanaan Makiya, Fouad Ajmi) could have foreseen this outcome, but that appears to have been the case. The first non-Western foreigner to visit the Green Zone as an honoured guest was President Ahmedinejad. 

Both Sunni and Shia nationalists came together to oppose the occupying forces, firing rockets and mortar at the US embassy. It was Iranian state intervention that split this opposition, ensuring that a united Iraqi resistance movement descended into a futile and destructive civil war. Muqtada al-Sadr, a key Shia leader in Iraq, had been shocked by the atrocities in Fallujah and led a series of popular uprisings against the US coalition. At the height of the conflict, he was invited to visit Iran and ended up staying – or being kept there? – for the next four years. The subsequent entry of ISIS onto the battlefield strengthened this tactical US–Iran alliance, with the Pentagon providing air support to aid the assaults being carried out by the 60,000 strong Shia militants on the ground.

Most of these forces were under the indirect command of Qassem Soleimani, who was in regular communication with General David Petraeus. Soleimani was a gifted strategist, yet susceptible to flattery, especially from the Great Satan. He was the main thinker behind the expansionist tactics deployed by Tehran after 9/11, but his tendency to boast to his US counterparts alienated some of them, especially when he explained accurately how the Iranians had foreseen and exploited most US mistakes in the region. Spencer Ackerman’s description rings true: 

Click Here to Continue Reading…

The post Nuclear Options appeared first on Asia Commune.

ඉරානය කෙරෙහි ලෝක අවධානය යොමු වීමත් සමඟ, ගාසා තීරයේ ඊශ්‍රායලය විසින් කරනු ලබන සමූලඝාතන ව්‍යාපාරය නව හා භයානක තත්ත්වයකට ළඟා වී තිබේ. සෑම දිනකම, කුසගින්නෙන් පෙළෙන පලස්තීනුවන්ට ආහාර ලබා ගැනීම සඳහා දුරස්ථ ස්ථානවලට යාමට බල කෙරෙමින් පවතින අතර එම ජනතා සමූහවලට වෙඩි ප්‍රහාර එල්ල කරමින්, ඊනියා ආධාර බෙදා හැරීමේ ස්ථාන විවෘත ඝාතන මධ්‍යස්ථාන (open killing fields) බවට පත් කර ඇත.

පසුගිය සතිය තුළ ආහාර සොයා යන පලස්තීනුවන්ට එරෙහිව කෙරෙන ප්‍රහාර නොසිතූ විරූ ලෙස වැඩි වී ඇති අතර, දිනපතා දුසිම් ගනනක් පුද්ගලයින්ට වෙඩි තබීම හෝ ෂෙල් වෙඩි ප්‍රහාර එල්ල කරනු ලැබේ. පසුගිය සතිය තුළ පමණක් සිදුවූ මරණ සංඛ්‍යාව කම්පනයට පත් කරන කරුණකි: සඳුදා අවම වශයෙන් පුද්ගලයින් 38 දෙනෙකු, අඟහරුවාදා 59 දෙනෙකු, බ්‍රහස්පතින්දා 22 දෙනෙකු සහ සිකුරාදා 35 දෙනෙකු මිය ගොස් ඇත. ගාසා සෞඛ්‍ය අමාත්‍යාංශය “ආධාර සංහාර” ලෙස හඳුන්වන මෙම ප්‍ර‍ාර හේතුකොටගෙන මැයි අග සිට 400 කට වැඩි පිරිසක් මිය ගොස් 3,000 කට වැඩි පිරිසක් තුවාල ලබා ඇත. මේ අනුව ගාසා ජන සංහාර ශබ්දකෝෂයට නව යෙදුමක් ලෙස  “ආධාර සංහාර” යන්න එකතු කර ඇත.

මෙම දරුණුතම ආධාර සංහාරය ජුනි 17 වන දින සිදු වූ අතර, එහිදී ඛාන් යුනිස් හි පිටි සලාක ලබා ගැනීමට රැස්ව සිටියදී අවම වශයෙන් පලස්තීනුවන් 59 දෙනෙකු මිය ගොස් 200 කට වැඩි පිරිසක් තුවාල ලැබූහ. නසාර් රෝහල තුවාලකරුවන්ගෙන් පිරී තිබුණි. “රෝගීන්ගේ පැමිණීමට ප්‍රතිචාර දැක්වූ වෛද්‍ය කණ්ඩායමට තුවාලකරුවන්ට ඉඩ සැලසීම සඳහා මාතෘ වාට්ටුව ඉවත් කිරීමට සිදු වූ අතර, ප්‍රසූති කාමර හදිසි ශල්‍යාගාර බවට පත් කළේය. බොහෝ තුවාලකරුවන්ගේ ජීවිත බේරා ගැනීම සඳහා ඔවුන්ගේ අත් පා කපා දැමීමට අවශ්‍ය විය,” යනුවෙන් නසාර් හි ක්‍රියාත්මක වූ දේශසීමා රහිත වෛද්‍යවරුන්ගේ (Doctors Without Borders) සංවිධානය නිවේදනයක් නිකුත් කරමින් කියා සිටියේය. “ගාසාවට ගලා එන ප්‍රමාණවත් නොවන ආධාර ප්‍රමාණයෙන් ආහාර ලබා ගැනීමට ගන්නා උත්සාහයන්හිදී සෑම දිනකම පලස්තීනුවන් සංහාරයට ලක් වේ.”

“පලස්තීන ජීවිත එතරම් නොවැදගත් වී ඇත. කුලී හේවායන්ගෙන් සැදුම්ලත් සමාගමකින්, සුළු ආහාර ප්‍ර‍මාණයක් බෙදා හැරීමට කෙරෙන උත්සාහය අතරතුර, මංමුලා සහගත සහ කුසගින්නෙන් පෙළෙන පුද්ගලයින්ට වෙඩි තබා මරා දැමීම දැන් පුරුද්දක් වී තිබේ,”යනුවෙන් UNRWA හි කොමසාරිස් ජෙනරාල් පිලිප් ලසරිනි (UNRWA’s Commissioner General Philippe Lazzarini) බදාදා සමාජ මාධ්‍ය සටහනක සඳහන් කළේය. “කුසගින්නෙන් පෙළෙන ජනතාව මරණයට පත් කිරීම යුද අපරාධයකි. මෙම ක්‍රමයට අදාළ පුද්ගලයින් වගකිව යුතුය. මෙය අපගේ සාමූහික විඥානයට කරන නින්දාවක් සහ කැළලකි.”

By Sunil Silva

Source: https://www.dropsitenews.com/p/gaza-aid-massacres-israeli-attacks-ghf?utm_source=post-email-title&publication_id=2510348&post_id=166406497&utm_campaign=email-post-title&isFreemail=true&r=28117c&triedRedirect=true&utm_medium=email

The post ඊශ්‍රායලය විසින් ගාසා ආධාර බෙදා හැරීමේ ස්ථාන විවෘත ඝාතන භූමියක් බවට පත් කරයි! appeared first on Asia Commune.

By Joe Coleman (Posted Jun 12, 2025)

Originally From: https://mronline.org/2025/06/12/pedagogy-and-class-power-reclaiming-freire-in-an-age-of-reaction/#

In the early decades of the twenty-first century, education has become a frontline in the ideological struggle over the future of global capitalism. The coordinated assault on teachers, curriculum, and institutions of public learning is not an isolated culture war but a structural feature of neoliberal governance. In this context, the pedagogical philosophy of Paulo Freire demands renewed attention—not as an abstract theory of “engaged learning,” but as a revolutionary praxis situated in a broader Marxist tradition of class struggle.¹

Freire’s Pedagogy of the Oppressed, first published in 1970, emerged not from elite seminar rooms but from literacy campaigns among Brazil’s dispossessed. His central insight—that the oppressed must become conscious agents of their own liberation through collective critical inquiry—was a direct challenge to both military dictatorship and capitalist ideology. Freire was not simply a progressive educator; he was a theorist of social transformation rooted in the material conditions of the global South.² His pedagogy aimed not to reform existing systems, but to transcend them.

Today, as right-wing movements gain ground across Latin America, the United States, Europe, and South Asia, Freire’s work has again come under attack. From Florida’s school boards to Bolsonaro’s Ministry of Education, Freire has been named explicitly as a threat to national order and moral authority.³ This is not coincidental. What these regimes understand—better than many liberal defenders of education—is that pedagogy is a site of class formation. It either reproduces the hegemony of ruling elites or opens the possibility of its undoing.⁴

The Material Foundations of Critical Pedagogy

Freire’s work cannot be understood apart from the conditions of semi-peripheral capitalism in which it developed. His pedagogy is deeply intertwined with the Latin American tradition of dependency theory and anti-imperialist thought. Like Ruy Mauro Marini and others, Freire recognized that underdevelopment was not the absence of development but its dialectical product: the exploitation of the periphery by the core, maintained through both economic extraction and ideological domination.⁵

Education, in this schema, is not neutral. It serves as an instrument in the reproduction of labor-power and the legitimation of bourgeois social relations. The “banking model” of education—a term coined by Freire to describe the passive transfer of official knowledge—mirrors the logic of capital accumulation: hierarchical, unidirectional, and alienating. Against this, Freire posed a dialogical pedagogy grounded in praxis—reflection and action in dialectical unity. This was not simply a pedagogical technique but a political orientation rooted in class antagonism.⁶

The significance of this idea becomes sharper amid the conditions of contemporary capitalism: the rise of digital labor, platform economies, and algorithmic governance in education. Schooling is increasingly administered not by educators but by software—standardized, surveilled, and monetized. Curricula are shaped by corporate interests; student data becomes a resource to be mined.⁷

Artificial intelligence tools promise “personalized learning,” but often serve to deskill teachers and privatize instruction. The logic is unmistakable: education should produce flexible, depoliticized workers equipped with just enough technical skill to serve profit without challenging power. In this context, Freire’s pedagogy—centered on collective agency, historical consciousness, and the identification of oppression—runs directly counter to the dominant trajectory.⁸

Global Attacks on Critical Education

The repression of critical pedagogy must also be situated in the context of the broader turn towards authoritarianism and neoliberalism. As inequality deepens and traditional institutions lose legitimacy, ruling classes turn to nationalism, myth-making, surveillance, and cultural control. Education becomes a terrain not just of economic policy but of ideological homogenization.⁹

In India, the Modi regime has refashioned the curriculum around Hindu nationalism, erasing caste and colonial resistance. In Brazil, Bolsonaro’s government has vilified Freire directly, calling for his removal from teacher education programs and attempting to criminalize teachers who promote “political indoctrination.”¹⁰ In Hungary, Viktor Orbán’s government banned gender studies and placed universities under government-aligned foundations. In the United States, legislative actions seek to criminalize the teaching of race, gender, and class through so-called “anti-CRT” bills and curriculum gag orders.¹¹

These actions are not disparate: they reflect a shared effort to delegitimize education as a space of dissent and reconfigure it as a mechanism of ideological control. They reveal the fragility of neoliberalism’s ideological hegemony: so long as education remains a potential site of critical consciousness, it must be policed. Freire’s pedagogy, which insists on naming oppression and acting upon it, remains fundamentally dangerous to such projects.¹²

The backlash is also mediated through reactionary media, corporate philanthropy, and data-driven ed-tech regimes. Terms like “critical thinking” and “equity” are either gutted of political substance or demonized outright. “School choice” becomes a euphemism for disinvestment, and “parental rights” a code for racial backlash and class resentment. Freire’s insistence that liberation begins with naming the world as it is becomes revolutionary in a landscape saturated with euphemism and ideological fog.¹³

Beyond the Classroom

Despite the institutional assault, Freirean pedagogy continues to thrive outside formal schooling. The Landless Workers’ Movement (MST) in Brazil, for example, operates rural schools embedded in land struggles that center cooperative learning and social consciousness.¹⁴ In Palestine and South Africa, literacy and community education programs link Freire’s dialogical methods to housing rights, feminist organizing, and decolonial resistance.¹⁵

In South Africa, adult education programs grounded in Freirean methods have helped communities interrogate the legacy of apartheid, land expropriation, and ongoing neoliberal extraction. In Palestine, youth programs embed critical inquiry within resistance to occupation and settler violence. In the Philippines, Indigenous Lumad schools integrate Freirean methods into land defense and cultural survival—often under direct threat from state forces.

These movements show that critical pedagogy is not confined to classrooms. It lives in cooperatives, grassroots schools, and informal networks of mutual aid. It thrives in prison education, worker co-ops, and the political education programs of labor movements. What unites these spaces is a common commitment to the idea that education should not prepare people to adapt to oppression—it should prepare them to overcome it.¹⁶

This is a pedagogy of solidarity, not certification; of praxis, not performance metrics. It holds that knowledge is not the property of elites but the collective inheritance of the oppressed. It is precisely this orientation that makes Freire so subversive—he calls not for better schooling within capitalism, but for schooling that renders capitalism obsolete.

Reclaiming Freire for the Long Struggle

In an era when liberal defenders of education retreat into proceduralism and technocratic neutrality, Freire’s radical core must be reaffirmed. His pedagogy is not a workshop model—it is a revolutionary theory of humanization, rooted in struggle.¹⁷ Yet even many progressive institutions reduce his work to buzzwords: “student-centered learning,” “engagement,” “voice.” Stripped of political content, these terms are deployed in service of grants, branding, and hollow reforms.

To reclaim Freire today is to reject this dilution. It is to insist that education is a material battleground. The class war is not only fought on shop floors and picket lines, but also in classrooms, school boards, and digital platforms. Those who control knowledge shape the limits of imagination. If we are to build a socialist future, we must organize minds as well as movements. In this task, Paulo Freire remains not a historical reference, but a strategic guide.¹⁸

To read Freire seriously is to accept a political obligation: to organize with the oppressed, to build counter-hegemonic institutions, and to resist the colonization of consciousness. His project remains unfinished—but it is far from dormant.

Notes

1. Paulo Freire, Pedagogy of the Oppressed, trans. Myra Bergman Ramos (Continuum, 1970).

2. Peter McLaren, “Revolutionary Pedagogy,” Monthly Review 57, no. 10 (2006).

3. Vanessa Barbara, “Bolsonaro’s War on Education,” New York Times, May 8, 2019.

4. Henry A. Giroux, On Critical Pedagogy (Bloomsbury, 2011).

5. Ruy Mauro Marini, “Dialectics of Dependency,” Monthly Review 23, no. 3 (1974).

6. Marini, “Dialectics of Dependency.”

7. Audrey Watters, “The Algorithmic Future of Education,” Hack Education, 2017, http://hackeducation.com.

8. Neil Selwyn, “Ed-Tech and the Ideology of Silicon Valley,” Learning, Media and Technology 41, no. 3 (2016).

9. Wendy Brown, In the Ruins of Neoliberalism (Columbia University Press, 2019).

10. Barbara, “Bolsonaro’s War on Education.”

11. Giroux, On Critical Pedagogy.

12. Freire, Pedagogy of the Oppressed.

13. MST Brazil, “Our Education Practices,” MST Official Website, 2022, http://mstbrazil.org.

14. South African and Palestinian grassroots education reports, compiled by Education International.

15. McLaren, “Revolutionary Pedagogy.”

16. Giroux, On Critical Pedagogy.

17. Freire, Pedagogy of the Oppressed.

About Joe Coleman

Joe Coleman is a public high school history teacher, socialist educator, and writer in Florida. He holds a B.A. in Philosophy and an M.A. in History. His work focuses on the intersection of historical memory and contemporary political struggles, connecting current issues to their historical roots.

The post Pedagogy and Class Power: Reclaiming Freire in an Age of Reaction appeared first on Asia Commune.

අපට අවශ්‍ය වන්නේ සාධාරණ හා පරිවර්තනීය වෙනසක් සඳහාවූත්, දැනුවත්වූත් පීඩිත ජනතාවගේ පෙළ ගැසිමකි! එහි මූලික පියවර වනුයේ මහජන කොමියුන ගොඩනැගීමයි.

ආර්ථික වශයෙන් පාරිසරික බිඳවැටීම, වැඩිවන දරිද්‍රතාවය, පුලුල්ව පැතිරුනු කුසගින්න සහ ගැඹුරු වන අසමානතාවයන්, ඉඩම් සහ ජනතාව සූරාකෑමේ නව ආකෘති සහ ඉහළ යන මර්දනය සහ මානව හිමිකම් උල්ලංඝනය කිරීම් වැනි එකිනෙකට බැඳී ඇති අර්බුදවල උග්‍රවීමෙන් බේරීමට බිලියන සංඛ්‍යාත ජනතාවක් යන්තම් එදිනෙදා ජීවිතය ගැටගසා ගන්නාවූ තීරණාත්මක සන්ධිස්ථානයක අපි සිටිමු. අපි ජීවත් වන්නේ අයුක්තිය සහ අසාධාරණ ලෙස සූරාකෑම සාමාන්‍යකරණය කළ, අක්‍රිය පද්ධතියකින් පවත්වා ගෙන යන සහ යටත් විජිත අතීතයක සිට පැවත එන පීඩාකාරී පදනම් මත ගොඩනගා ඇති ලෝකයක ය.

ගෝලීය දකුණ කිසිදා නිම නොවන ණය චක්‍රයක සිරවී සිටී. සහන සඳහා වන ඉල්ලීම් නොසලකා හරිනු ලැබේ; නැතහොත් ජීවිතයට වඩා ප්‍රාග්ධනය සහ ලාභයට වරප්‍රසාද ලබා දෙන ව්‍යාජ මූල්‍ය විසඳුම් සමඟ සපුරාලනු ලැබේ. මිනිසුන්ට සහ ග්‍රහලෝකයට සේවය කරන නව ගෝලීය පද්ධතියක් ගොඩනැගීම සඳහා තීරණාත්මක පියවර අවශ්‍ය වන සන්ධිස්ථානයක අපි සිටිමු.

ගෝලීය දකුණේ පීඩිත ජනතාව සහ ප්‍රජාවන්, ගෝලීය පාලකයින් ලෙස ගෝලීය උතුරේ අධිකාරි බලය සංකේන්ද්‍රණය කර ගෙන ඇති නිස්සාරණවාදයට සහ තියුණු වී ඇති අසමාන බල සබඳතාවලට එරෙහිව දිගටම සටන් කරමින් සිටින අතර, ඇත්ත වශයෙන්ම යටත් විජිත ආධිපත්‍යය යළි ප්‍රතිස්ථාපනය කරමින් ඇත.

සාධාරණ සහ තිරසාර අනාගතයක් සඳහා වන අරගල හුදකලා භාවයට පත්වී ඇති අතර ස්වල්ප දෙනෙකුගේ අවශ්‍යතා සපුරාලීම සඳහා ගොඩනගා ඇති ගෝලීය ආර්ථික පද්ධතියක පැවැත්ම සඳහා, අපගේ සම්පත් සහ අපගේ ජනතාව ගොදුරු කර ගනිමින් සිටිති.  ධනවත් රටවල ආණ්ඩු, ප්‍රභූ පැලැන්තිය සහ මහා ව්‍යාපාර සඳහා ගෝලීය දකුණේ ජනතාවගේ ශ්‍ර‍මය, ධනය සහ පරිසර පද්ධතිවල ගැඹුරු වෙනස්කම් ඒකාකාරව ඉල්ලා සිටී. මෙම ගමන් මඟේ සැබෑ වෙනසක් වර්තමානයේ මෙන්ම අනාගතයේ අපගේ පැවැත්මට ඇති එකම යතුර වන අතර

එය සිදුවිය හැක්කේ ගෝලීය දකුණ වහල්භාවයේ තබා ගන්නා පීඩාකාරී සහ අසමාන තත්වයන් පවත්වා ගෙන යන්නාවූ පද්ධති සහ ව්‍යුහයන් විසුරුවා හැරීමෙන් පමණි.

ගෝලීය දකුණු රටවල් මුහුණ දෙන ප්‍රධාන ගැටළු සහ අභියෝග බොහොමයක හදවත ණය අර්බුදයයි. ගෝලීය දකුණ කෙරෙහි ආර්ථික හා දේශපාලන බලය ක්‍රියාත්මක කිරීම සඳහා “ණය“ ආයුධයක් ලෙස භාවිතා කරන අතර, තිරසාර නොවන, අසාධාරණ සහ නීත්‍යානුකූල නොවන ණය විශාල වශයෙන් ගෝලීය දකුණේ එකතු වී ඇති අතර අපගේ ජනතාව කිසිදා නිම නොවන ණය චක්‍රයකට කොටු කර ඇත. සහන සඳහා වන ඉල්ලීම් නොසලකා හැරීම සහ ප්‍රාග්ධනයට සහ ජීවිතයට වඩා ලාභයට වරප්‍රසාද ලබා දෙන ව්‍යාජ මූල්‍ය විසඳුම් ඉදිරිත් කිරීම  දිගටම කරගෙන යයි. 

කිසිවෙකුට තම ණය ගෙවීම පැහැර හැරීම හෝ මානව හා පාරිසරික අයිතිවාසිකම් ඉටු කිරීම පැහැර හැරීම අතර තෝරා ගැනීමක් කිරීමට බල නොකළ යුතුය. මිනිසුන් සහ පරිසරය ආරක්ෂා කරන නව ගෝලීය පද්ධතියක් ගොඩනැගීම සඳහා තීරණාත්මක පියවරක් ලෙස ණය අවලංගු කිරීම සහ ප්‍රතිව්‍යුහගත කිරීම අවශ්‍ය වන සන්ධිස්ථානයක අපි සිටිමු.

අද, අපි අතපසු කළ නොහැකි තීරණාත්මක අවස්ථාවක් අද්දර සිටිමු: 

කෙසේ වෙතත්, ගෝලීය ප්‍රතිපත්ති සම්පාදනයේ දී අයුක්තිය සහ බල අසමානතාවයේ ගතිකත්වයන් කිසිදා නොවූ විරූ ලෙස ප්‍රචලිතව පවතින අතර ඒ සඳහා ගෝලීය දකුණේ රටවලට කෙරෙන බලපෑම් භයානක ලෙස ක්‍රියාත්මක වෙමින් පවතින බව අපි දැඩි ලෙස සැලකිල්ලට ගතයුතු වන්නෙමු. මෙම තීරණාත්මක මොහොත තුළ, උතුරේ රටවල් ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදල වැනි ප්‍රජාතන්ත්‍ර විරෝධී ආයතන ආරක්ෂා කරමින්, ණය අර්බුදයක් උග්‍ර‍ කිරීම සඳහා නායකත්වය දෙමින්, මහත් ව්‍යසනයකට මඟ පාදමින් සිටිති. ණය බරින් පීඩාවට පත්ව ඇති රටවල් විසින් කල් පවතින, දිගුකාලීන බලපෑම් සහිත සැබෑ පරිවර්තනයක් සඳහා කරන ඉල්ලීම් නොසලකා හරිති.

විශේෂයෙන්, යුරෝපීය සංගමයේ රටවල් ගෝලීය දකුණේ ජනතාවගේ ජීවිත හා අයිතිවාසිකම් අහිමි කරමින් සුපුරුදු පරිදි ව්‍යාපාරික ණය ප්‍රතිපත්ති ආරක්ෂා කරමින් සිටිති. බහුපාර්ශ්විකත්වය තවදුරටත් දුර්වල කිරීමට කටයුතු නොකරන ලෙස අපි යුරෝපීය සංගමයට සහ අනෙකුත් සංවර්ධිත රටවලට අභියෝග කරමු. ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී අවකාශයන්ට සහාය දීම සහ ලෝකයේ වැඩි ජනතාවක් ජීවත් වන ගෝලීය දකුණේ රටවල හඬට සහ අවශ්‍යතාවලට ගරු කිරීමට ක්‍රියා කරන ලෙස ගෝලීය උතුරෙන් ඉල්ලා සිටිමු. පරිවර්තනය වූ ලෝකයක, අතිමහත් බහුතරය සඳහා නීති රීති තීරණය කිරීමට සහ පැනවීමට රටවල් අතලොස්සකට අවකාශ නොමැත.

ගෝලීය දකුණට යුක්තිය ඉටු කරන ලෙස අපි දැඩි ලෙස ඉල්ලා සිටිමු!

පෘථිවි ගෝලයේ පැවැත්ම තීරණය වන මෙම අවසාන අදියරේදී, ගෝලීය දකුණේ නියෝජනය සහ හඬ උපරිමයෙන් සහතික කරන ලෙස අපි ඉල්ලා සිටිමු. ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදීව, විනිවිදභාවයෙන් සහ යහපත් විශ්වාසයකින් යුතුව සිදු කළ යුතු සාකච්ඡා අඩපණ කිරීමට ගෝලීය උතුර විසින් දරන ඕනෑම උත්සාහයක් අපි ප්‍රතික්ෂේප කළ යුතු අතර එය හෙළිදරව් කර ප්‍රතිරෝධය දැක්විය යුත්තෙමු.

• ගෝලීය ආයතනවල තැන්පත් කර ඇති යටත් විජිත උරුමයන් ආපසු ලබා ගැනීමට සහ ලාභයට වඩා ජීවිතය (මිනිසා, සියළුම සත්වයන් සහ පරිසරය) අගය කරන නව රාමු සහ ක්‍රියාවලීන් ක්‍රියාත්මක කිරීමට අවශ්‍ය නිර්භීත, ව්‍යුහාත්මක ප්‍රතිසංස්කරණ සඳහා අපි ඉල්ලා සිටිමු. 
• ගෝලීය උතුර ඔවුන්ගේ ඓතිහාසික වගකීම් වසන් කිරීමට සහ වන්දි ගෙවීම සඳහා වන සාධාරණ ඉල්ලීම මග හැරීමට හිතාමතා දරන උත්සාහයන්ට අපි විරුද්ධ වෙමු.
• ස්වෛරී ණය පිළිබඳ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී සහ සාධාරණ එක්සත් ජාතීන්ගේ නව සම්මුතියක් ස්ථාපිත කිරීම සඳහා අන්තර් රාජ්‍ය ක්‍රියාවලියක් සඳහා එකඟතාවයක් සඳහා බල  කෙරෙන නව ජාත්‍යන්තර ව්‍යාපාරයක් ගොඩනඟමු!
• ගෝලීය උතුරේ රජයන් විසින් තම නිදහසට දක්වන කරුණු සහ හිස් පොරොන්දු ප්‍ර‍තික්ෂේප කරමු.
• ණය උගුලේ හිරවී ඇති සියලුම රටවල් සඳහා තිරසාර නොවන සහ නීත්‍යානුකූල නොවන රාජ්‍ය ණය අවලංගු කිරීම සහ අනිකුත් අවශ්‍ය සහන ලබා දෙන ලෙස අපි ඉල්ලා සිටිමු. 
• ණයහිමියන්ගේ ලාභ සහ බලවත් ප්‍රභූ පැලැන්තියේ අවශ්‍යතා සහතික කිරීම කේන්ද්‍ර කරගත් වඩාත් පක්ෂග්‍රාහී, අදූරදර්ශී විසඳුම් අපි ප්‍රතික්ෂේප කරමු.
• ණය අර්බුදය තවත් උග්‍ර කරන සහ සූරාකෑමේ ගතිකත්වය ශක්තිමත් කරන වඩාත් වෙළඳපොළ පදනම් කරගත් සහ නවීන යාන්ත්‍රණ අපි ප්‍රතික්ෂේප කරමු.

ශත වර්ෂ ගණනක් තිස්සේ ගෝලීය උතුරේ රටවල් විසින් කරගෙන යන සූරාකෑම සහ බලහත්කාර මංකොල්ලය එරෙහිව  අව්‍යාජ ජාත්‍යන්තර සහයෝගීතාවයක් සඳහා පෙළ ගැසෙමු.

By Sunil Silva

The post නව ගෝලීය පද්ධතියක් ගොඩනැගීම සඳහා … appeared first on Asia Commune.

ඉන්දියාව සහ පාකිස්තානය අතර පසුගිය දිනවල ඇතිවූ සටනෙන් පසු නැඟී ආ දූවිලි දැනට සමනය වී ඇති නමුත් – මේ දක්වා මෙම දෙරට අතර ඇති වඩාත්ම වැදගත් ගුවන් ගැටුම මෙය වන බැවින් – එහි පුළුල් වැදගත්කම ගැන සලකා බැලීම වැදගත්වේ. එහි මූලාරම්භය කුමක්ද යන්න සහ එය කලාපයේ දේශපාලනයට බලපාන්නේ කෙසේද?යන්න මෙහිදී වැගත්වේ.

මෙම ගැටුමේ ආසන්නතම ප්‍රේරකය වූයේ අප්‍රේල් අග දී කාශ්මීර සටන්කාමීන් විසින් පහල්ගම් හි (Pahgalagam) සිදු කරන ලද ත්‍රස්ත ප්‍රහාරය වන අතර එහිදී සංචාරකයෝ 26 දෙනෙකු මිය ගියහ. මෙම වෙඩි තැබීම මෙහෙයවූ බවට ඉන්දීය රජය විසින් පකිස්ථාන රජයට චෝදනා කළේය. පකිස්ථානය චෝදනා ප්‍රතික්ෂේප කළ අතර ඒකාබද්ධ පරීක්ෂණයක් ආරම්භ කිරීමට ඉදිරිපත් වූ නමුත් ඉන්දීය දේශපාලන අධිකාරිය එයට ඇහුම්කන් නුදුන් අතර යුද්ධය සඳහා බෙර වාදනය කිරීමට පටන් ගත්තේය. පකිස්ථාන හමුදා ඉහළ අණදෙන නිලධාරියා ප්‍රකාශ කළේ තම රට ඕනෑම ආක්‍රමණයකට එරෙහිව ප්‍රතිප්‍රහාර එල්ල කරන බවයි; එමඟින් න්‍යෂ්ටික ගැටුමක හැකියාව මතු විය. ඉදිරි දින හතර තුළ දෙපාර්ශ්වයම වෙඩි හුවමාරුවක යෙදුන අතර එමඟින් 31 දෙනෙකු මිය ගියහ.

මැයි 7 වන දින ඉන්දියාව පකිස්ථානය තුළ ඇතැයි කිවූ ඊනියා ‘ත්‍රස්තවාදී ස්ථාන’ වෙත මිසයිල ප්‍රහාරයක් එල්ල කිරීමත් සමඟ ගැටුම ඇති විය. අවම වශයෙන් එක් දරුවෙකු ඇතුළුව සිවිල් වැසියන් දුසිම් දෙකකට වැඩි පිරිසක් මිය ගියහ. පකිස්ථාන හමුදාව ප්‍රතිචාර දැක්වූයේ PL-15 මිසයිල වලින් සන්නද්ධ චීනයේ නිෂ්පාදිත J10 ගුවන් යානා යෙදවීමෙනි – එහි එක් තේරුමක් වූයේ, අවම වශයෙන් එක් මට්ටමකට, මෙම අවස්ථාව, බටහිර රටවලට එරෙහිව චීන මහජන සමූහාණ්ඩුවේ හමුදා දෘඩාංග පරීක්ෂා කිරීමක් වන බවයි. සටනේදී ඉන්දියානු ජෙට් යානා පහක් බිම හෙළන ලද බවට වාර්තා පැතිරෙන්නට පටන් ගත් විට, සමහර ආරක්ෂක විශ්ලේෂකයින් සඳහන් කළේ ගැටුමේ සැබෑ ජයග්‍රාහකයා චීනය බවයි.

මෙම ආරම්භක වටයේ ගැටුම් වලින් පසුව දෙපාර්ශ්වයම වහාම තම තමන් ජයග්‍රහණය කළේයයි ප්‍රකාශ කළහ. එහෙත් මැයි 8 වන දින ඉන්දියාව ඊශ්‍රායලයේ නිෂ්පාදිත ඩ්‍රෝන යානා විශාල සංඛ්‍යාවක් පකිස්ථාන භූමියට යැවූ විට කඩිනම් සාකච්ඡා හරහා විසඳුමක් පිළිබඳ බලාපොරොත්තු සුන් විය. පකිස්ථාන හමුදාව කියා සිටියේ සිවිල් හෝ හමුදා යටිතල පහසුකම් වලට හානි කිරීමට පෙර ඒවා සියල්ලම පාහේ විනාශ කළ බවයි. නමුත් දින දෙකකට පසු ප්‍රහාරය වේගවත් කරන ලද අතර, තවත් ඉන්දියානු ඩ්‍රෝන යානා සහ මිසයිල පකිස්ථානයේ ප්‍රධාන නගරවල ජනාකීර්ණ සිවිල් ප්‍රදේශවලට පහර දෙන ලදී. මෙම අවස්ථාවේදී පකිස්ථාන හමුදා නායකත්වය තමන්ගේම ගුවන් සහ ඩ්‍රෝන ප්‍රහාරවලින් ප්‍රතිප්‍රහාර එල්ල කිරීමට තීරණය කළ අතර, ඒවායින් සමහරක් ඉන්දියානු ගුවන් කඳවුරු ඉලක්ක කර ගත්හ. න්‍යෂ්ටික යුද්ධයක් ඇතිවීම පිළිබඳ කතා හදිසියේම සත්‍යයක්වීමට යන බවක් පෙනෙන්නට තිබූ අතර භීතිය පැතිරෙන්නට පටන් ගත්තේය.

ඊළඟට සිදු වූ දේ පිළිබඳ මතවාද විවිධාකාර වේ. එක් මතයකින් කියැවෙන්නේ, ඉන්දියාව තම ගුවන් ආධිපත්‍යය තහවුරු කිරීමට ගත් උත්සාහය ව්‍යර්ථ කිරීමෙන් පසු, පකිස්ථානය විසින් සටන් විරාමයක් පිළිගැනීමට ඵලදායී ලෙස තම අසල්වැසියාට බල කළ බවයි. තවත් සමහරු කියා සිටින්නේ පකිස්ථානය කොන් වී ඇති බවත්, ගැටුම දිගටම පැවතුනහොත් න්‍යෂ්ටික විකල්පය භාවිතා කිරීමට එහි සූදානම සංඥා කළ බවත්, එමඟින් එය සටන අවසන් කිරීමට සාකච්ඡා වේගවත් කළ බවත්ය. කෙසේ වෙතත්, ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප් සමාජ මාධ්‍ය ඔස්සේ නිවේදනය කළ ගිවිසුමට මුවාවී, (වොෂින්ටනය සමඟ පිටුපසින් කළ සාකච්ඡා) අවසානයේ බිඳෙනසුලු සාමයක් ඇති කිරීමට හැකි විය. ඉන්දියාවේ විචාරකයින් චෝදනා කළේ තම රජය, ඇමරිකානු පීඩනයට යටත් වී එහි කිසිදු යුද අරමුණක් සාක්ෂාත් කර නොගත් බවයි. එහෙත් පාකිස්තානයේ වාතාවරණය සතුටුදායක විය. එහි බොහෝ දෙනෙක් විශ්වාස කරන්නේ චීනයේ සහාය ලබන ගුවන් හමුදාව දැන් සාර්ථකව හමුදා සමතුලිතතාවය නැවත ස්ථාපිත කර ඇති බවත් කලාපීය ආධිපත්‍යය සඳහා ඉන්දියාවේ හිමිකම් පෑම අඩපණ කර ඇති බවත්ය.

කාශ්මීරයේ ආධිපත්‍යය සම්බන්ධයෙන් දශක ගණනාවක් තිස්සේ පැවති මත භේදාත්මක ආතතියෙන් පසුව, වරින් වර ප්‍රචණ්ඩත්වය පුපුරා යාමෙන් පසුව මෑත ගැටුම ඇති විය. 1947 දී ඇතිවූ බෙදීමෙන් පසු ඉන්දියාව සහ පාකිස්තානය යන දෙකම මුස්ලිම් බහුතරයක් වෙසෙන මෙම භූමිය (කාෂ්මීරය) තුළ තම ආධිපත්‍යය තහවුරු කර ගැනිමට උත්සාහ කළහ – ඉන්දියාව ප්‍රදේශයෙන් තුනෙන් දෙකක් අත්පත් කර ගත් අතර පකිස්ථානය ඉතිරි තුනෙන් එක හිමිකර ගත් අතර – එතැන් සිට එය ලෝකයේ වඩාත්ම මිලිටරිකරණය වූ කලාපයක් බවට පත් කර ඇත. මෙලෙස දෙපාර්ශවයම වාඩිලාගෙන සිටින නිම්නයේ දශක හතරක කෝපය හා කැළඹීමෙන් පසුව, 1987 මැතිවරණවලදී ඉන්දීය හමුදාව විසින් සිදු කළ බව කියන මැති්වරණ දූෂණ නිසා මහා කෝලාහල මාලාවක් ඇති කළේය. ඒවා 1989 දී ලෞකික (Secular) ස්වාධීන රාජ්‍යයක් ස්ථාපිත කිරීමට උත්සාහ කරන ජම්මු සහ කාශ්මීර විමුක්ති පෙරමුණ (JKLF) විසින් මෙහෙයවන ලද සන්නද්ධ කැරැල්ලකින් අවසන් විය. 1990 දශකය පුරාම, මෙම භූමියේ සටන් කරන බොහෝ කණ්ඩායම් පකිස්ථානය පුරා සටන්කාමී කඳවුරුවල පුහුණුව ලබා ගත්හ. ඉන්දීය හමුදාව මෙම නොසන්සුන්තාවයට ප්‍රතිචාර දැක්වූයේ නීති විරෝධී ඝාතන, ලිංගික ප්‍රචණ්ඩත්වය සහ වධහිංසා පැමිණවීම් ඇතුළත් කුරිරු ප්‍රති-කැරලිකාර උපාය මාර්ගයකිනි.

2001 දී, පාකිස්තානය විසින්ම කාශ්මීර සටන්කාමී කණ්ඩායම් මර්දනය කිරීමට උත්සාහ කළ අතර ඒවා ත්‍රස්තවාදී සංවිධාන ලෙස නම් කරන ලද නමුත් එය කාශ්මීරයේ ස්වයං නිර්ණ අයිතිය සඳහා නිල සහයෝගය දිගටම පවත්වා ගත්තේය. (තේරීමක් ලබා දෙන්නේ නම්, කාශ්මීර ජනයා‍ගෙන් අතිමහත් බහුතරයක් පාකිස්තානයට එක්වීමට කැමැත්තක් දක්වනු ඇතැයි පාකිස්තානය සැමවිටම විශ්වාස කර ඇත; නමුත් පකිස්ථානයේ පවතින උද්ධමනය සහ මර්දනය පිළිබඳ අතෘප්තිය නිසා කාශ්මීරයට වෙනම රාජ්‍යයක් ඉල්ලා සිටින ජාතිකවාදී බලවේගවල මතය ශක්තිමත් වී ඇති බැවින් මෙය තවදුරටත් නිශ්චිත නොවේ.) තවමත්, මෙම සටන් කරන කාශ්මීර කණ්ඩායම්වල මූලයන් පාකිස්තානයේ පවතින අතර, එමනිසා ඒවා විසුරුවා හැරීම දුෂ්කර වන්නේය. මෙම දුෂ්කරතාවය ඉන්දීය රාජ්‍යය විසින් වටහා ගන්නා ලද්දේ ත්‍රස්තවාදයට එරෙහිව සටන් කිරීමට පාකිස්තානය දක්වන අකමැත්තක් ලෙස වන අතර එය දෙරට අතර සතුරුකම ගැඹුරු කළේය.

2019 දී මෝදි රජය විසින් කාශ්මීර රාජ්‍යයට සැලකිය යුතු ස්වයං පාලනයක් ලබා දුන් විධිවිධානයක් වන 370 වන වගන්තිය අහෝසි කිරීමත් සමඟ මෙම ගැටළුව ගෝලීය වශයෙන් උණුසුම් මාතෘකාවක් බවට පත්විය. මෙය කාශ්මීරයේ දේශපාලන තත්ත්වය සාමාන්‍යකරණය කිරීමේ උත්සාහයක් පමණක් බව දිල්ලිය ප්‍රකාශ කළ නමුත් බොහෝ කාශ්මීර වැසියන් එය දුටුවේ ඔවුන්ගේ අනන්‍යතාවයට සහ සිවිල් නිදහසට සෘජු ප්‍රහාරයක් ලෙසය. ඊට එරෙහිව ඇතිවූ ප්‍රතිරෝධය මැඩපැවැත්වීමට මෝදි රජය විසින් තීව්‍ර කරන ලද මර්දනයකට කාශ්මීර වැසියන් මුහුණ දුන් අතර, එය පසුගිය වසර හය තුළ බොහෝ මහජන විසම්මුතිය මැඩපැවැත්වීමට සමත් විය. තත්වය ස්ථාවර කර ඇති බවත් මතභේදාත්මක භූමියේ පිළිවෙල යථා තත්ත්වයට පත් කර ඇති බවත් පවසමින් මෝදි පාලනය ජයග්‍රහණය තහවුරු කිරීමට සමත් විය.  පහල්ගම් ප්‍රහාරවලින් මෙම මතය අඩපණ වී ඇත.

මෙම ගැටුමට පසුබිම වන තීරණාත්මක සාධක තුනකි. පළමු සහ දිගුකාලීනව පවතින සාධකය වනුයේ, කාශ්මීර ජනතාවගේ ස්වයං නිර්ණ අයිතිය ප්‍රතික්ෂේප කිරීමයි. දෙවැන්න දිල්ලියේ සහ ඉස්ලාමාබාද්හි පාලන තන්ත්‍රයන්ගේ ස්වභාවයයි, මේ දෙකෙහිම ඔවුන්ගේ දේශපාලන පදනම (නීත්‍යානුකූලභාවය) දුර්වල වී ඇති බැවින් වඩ වඩාත් ඒකාධිපති ක්‍රමවේදයන් වෙත ගමන් කර ඇත. තෙවැන්න, එක්සත් ජනපදය සහ චීනය අතර නව සීතල යුද්ධය වන අතර එය ලෝක පද්ධතිය තුළ කලාපයේ භූමිකාව නැවත හැඩගස්වා ඇත. මෙම අන්තර් සම්බන්ධිත ගතිකත්වයන් එක්ව ඉන්දියාව සහ පකිස්ථානය ව්‍යසනය කරා තල්ලු කර ඇත. 

ඓතිහාසිකව ඒවා වර්ධනය වූයේ කෙසේද?

ස්වාධීන ඉන්දියාව මුලදී ‘නිර්මාණශීලී’ (Dirigiste) රාජ්‍යයක් වූ අතර, යටත් විජිත විරෝධී අරගලයෙන් මතුවූ ශක්තිමත් සංවර්ධනවාදී සහ සමානාත්මතා ආචාර ධර්ම මගින් මෙහෙයවනු ලැබීය. නේරුගේ ප්‍ර‍තිපත්තිවලට අනුව අභිලාෂකාමී කාර්මික ප්‍රතිපත්තියක් මෙන්ම රටේ ගොවි ජනතාවට රාජ්‍ය සහයෝගය සහ විදේශ කටයුතු සඳහා නොබැඳි ප්‍රවේශයක් ඇතුළත් විය. ඔහු 1955 බන්ඩුං සමුළුවේදී (Bandung Conference) ප්‍රමුඛ භූමිකාවක් භාර ගත් අතර පලස්තීන ප්‍ර‍ශ්නය වෙනුවෙන් ප්‍රධාන උපදේශකයෙකු බවට පත්විය. එහෙත්, ආරම්භයේ සිටම, මෙම දැක්ම විවිධ නොගැලපීම් වලින් පීඩා වින්දාය. නේරු සහ ඔහුගේ කොංග්‍රස් පක්ෂය ඉඩම් ප්‍ර‍්නය, කුල ප්‍ර‍ශ්නය හෝ කාර්මික සබඳතා රැඩිකල් ලෙස ප්‍රතිව්‍යුහගත කිරීමක් සිදු කිරීමට අසමත් විය. ගොවීන්ගේ සහ කම්කරුවන්ගේ අරගල – විශේෂයෙන් කොමියුනිස්ට්වාදීන් විසින් මෙහෙයවන ලද අරගල – ප්‍රචණ්ඩ ලෙස මර්දනය කරන ලදී. තුන්වන ලෝකයේ සහයෝගීතාවය සඳහා ඉන්දියාවේ කැපවීම, චීනය සමඟ (1962) සහ පකිස්ථානය සමඟ (1965-71) යුද්ධ මෙන්ම 1948 සිට කාශ්මීරය සම්බන්ධයෙන් ඉන්දියාව අනුගමනය කරන එහි නිර්ලජ්ජිත යටත් විජිත සම්බන්ධතාවය මගින් අඩපණ විය. එවැනි ප්‍රතිවිරෝධතා හේතුවෙන් දකුණේ සහ වමේ යන දෙපාර්ශවයෙන්ම  දැඩි විරෝධයක් ඇති කළ අතර, එමගින් පන්තිය, කුලය සහ ආගම මත පදනම් වූ නව ව්‍යාපාර සඳහා මග පෑදූ අතර, එය අවසානයේ නේරුගේ එකඟතාවයන් ඉරා දැමීය.

එහි ප්‍රතිඵලය වූයේ මුස්ලිම්වරුන් සහ පකිස්ථානය කෙරෙහි ගැඹුරු සතුරුකම මත පදනම් වූ දක්ෂිණාංශික හින්දු ජාතිකවාදී සංවිධානයක් වන භාරතීය ජනතා පක්ෂයේ ජයග්‍රහණයයි. 1984 මැතිවරණයෙන් ආසන දෙකක් පමණක් දිනාගත් භාරතීය ජනතා පක්ෂය, අයෝධ්‍යාවේ ඓතිහාසික හින්දු කෝවිල පිහිටි ස්ථානයේ ඉදිකර ඇති බව කියන මුස්ලිම් පල්ලියක් විනාශ කිරීමට මැර කණ්ඩායම් මෙහෙයවීමෙන් පසුව ජාතික වශයෙන් ප්‍රසිද්ධියට පත්විය. 1990 දශකයේ මුල් භාගයේදී කොංග්‍රස් නායකත්වයෙන් යුත් රජය ආර්ථිකය ලිහිල් කර, (විවෘත ආර්ථිකයට අවතීර්ණවීම) රාජ්‍යය ව්‍යවසායන් බිඳ දැමූ විට, බොහෝ බලගතු ව්‍යාපාරික කණ්ඩායම් සංවිධානාත්මක වාමාංශික බලවේගවලට විකල්පයක් ලෙස හින්දු ජාතිකවාදයේ මෙම පුනර්ජීවන වික්‍රියාව සමඟ පෙළ ගැසුණි. එම භූමිකාවේදී මුස්ලිම්වරුන් දහසකට වැඩි පිරිසක් ඝාතනය කිරීමට අනුබල දුන් බවට විශ්වාසදායක ලෙස චෝදනා ලැබූ ගුජරාටයේ හිටපු මහ ඇමති නරේන්ද්‍ර මෝඩි, මෙම ‘හින්දුත්ව-ආයතනික සන්ධානය’ (Hindutva-Corporate Alliance) මූර්තිමත් කළ අතර සහ 2014 දී අගමැති ලෙස තේරී පත් විය.

මේ අනුව, මයික්‍රොසොෆ්ට් සහ ඇමේසන් සිට සිටිබෑන්ක් සහ ජේපී මෝගන් චේස් දක්වා බහුජාතික සමාගම්, ඉන්දියාවේ ප්‍රභූ පැලැන්තිය සමඟ සමීප සබඳතා වර්ධනය කර ගත් අතර එහි නැගී එන වෙළඳපොළ තුළ ඔවුන්ගේ ආයෝජන වැඩි කළහ. එහි බලපෑම වූයේ රටේ ආර්ථිකය ගෝලීයකරණය කිරීම සහ එහි දේශපාලනය වොෂින්ටනය දෙසට නැවත යොමු කිරීමට උපකාර කිරීමයි. එය 2025 මුල් භාගයේදී මෝඩි-ට්‍රම්ප් රැස්වීමේදී අවසන් වූ අතර එහිදී නායකයින් දෙදෙනා ‘ඇමරිකානු-ඉන්දියා ප්‍රධාන ආරක්ෂක හවුල්කාරිත්වයක්’ (US- India Major Defence Partnership) අත්සන් කළහ. මෙලෙස, ඉන්දියාව කලාපීය ප්‍රති-මල්ලවයෙක් (Counter-weight) බවට පත් කිරීමෙන් චීනය තවදුරටත් කොන් කිරීම තම ඉලක්කය බව ඇමරිකාව පැහැදිලි කර ඇත – දිල්ලිය සම්පූර්ණයෙන්ම මෙම පිළිවෙත වැළඳගෙන ඇත. ඇමරිකාව සමඟ කෘතඥ වීමෙන් ඉන්දියාව කලාපයේ අසමසම බලවතා ලෙස ස්ථාපිත කළ හැකි බව මෝඩිගේ රජය බලාපොරොත්තු වේ. මෙය, ඊශ්‍රායලය සහ ඉන්දියාව අතර සමීප සම්බන්ධතාවයකට හේතු වී ඇති අතර, චීනයේ Belt and Road Initiative  එරෙහිව ‘ඉන්දියා-මැදපෙරදිග-යුරෝපීය ආර්ථික කොරිඩෝව’ ගොඩනැගීමේ සැලසුම් ද මීට ඇතුළත් වේ. බොහෝ හින්දුත්ව ආධාරකරුවන් පහල්ගම් ප්‍රහාරය ‘අපගේ ඔක්තෝබර් 7’ ලෙස හැඳින්වූ අතර එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස පකිස්ථානය ‘ගාසාවට අඩු කරන ලෙස’ ඉල්ලා සිටියේය.

1954 සහ 1955 දී ඇමරිකා එක්සත් ජනපදය සමඟ SEATO සහ CENTO හමුදා ගිවිසුම් අත්සන් කළ දා සිට පාකිස්තානය ද එක්සත් ජනපදය ප්‍රමුඛ කඳවුරේ ස්ථිරව සිටී. ඇමරිකාවේ කොමියුනිස්ට් විරෝධී උපාය මාර්ගයේ ඉදිරි පෙළ රාජ්‍යයක් ලෙස, සීතල යුද්ධ කාලය පුරාම පාකිස්තානය සැලකිය යුතු ප්‍රමාණයේ ඇමරිකානු ආධාර වලින් ප්‍රතිලාභ ලැබීය. පකිස්ථාන රජයේ ආරම්භයේ සිටම එක්සත් ජනපද ආධිපත්‍යයට ඇතිවූ එකම බරපතල අභියෝගය වූයේ 1977 දී ප්‍රචණ්ඩකාරී එක්සත් ජනපද පිටුබලය ලත් කුමන්ත්‍රණයකින් පෙරලා දැමූ සුල්ෆිකාර් අලි භූතෝගේ වාමාංශික රජයයි. එතැන් සිට, පාකිස්තාන ආර්ථිකය මැද පෙරදිග අධිරාජ්‍යවාදී යුද්ධවලින් ලබාගත් කුලී මත දැඩි ලෙස රඳා පවතී. මෙම උරුමයේ අඳුරුතම අංගයක් වූයේ 1980 ගණන්වල සෝවියට් පිටුබලය ලත් ඇෆ්ගනිස්ථාන රජයට එරෙහිව සටන් කරන සටන්කාමී සංවිධාන සඳහා කඳවුරක් බවට පකිස්ථානය පත් කළ CIA සහාය ලත් රහසිගත මෙහෙයුමක් වන ඊනියා ‘ඇෆ්ගන් ජිහාඩ්’ ය. ඇමරිකානු ඩොලර් සහ සෞදි අනුග්‍රහයෙන් පෝෂණය වූ දහස් ගණනක් පකිස්ථානුවන්, මද්‍රසා සහ ජිහාඩ් (Madrassahs & Jihadi) පුහුණු කඳවුරු සිය ගණනක් ඇතුළත් ඉස්ලාමීය සටන්කාමීන්ගේ ගෝලීය ජාලයකට සම්බන්ධ වූහ.

පකිස්ථාන දේශපාලනඥයන්, දේශපාලනයේ මිලිටරිකරණය සහ ආරක්ෂකකරණය සාධාරණීකරණය කිරීම සඳහා ඉන්දියානු ආක්‍රමණශීලී තර්ජනය නිතිපතා භාවිතා කර ඇති අතර, ඕනෑම සැලකිය යුතු විපක්ෂ බලවේගයක් දිල්ලියේ නියෝජිතයෙකු ලෙස හංවඩු ගැසීමසට ක්‍රියා කරති. මෙම ගතිකය දේශපාලනය කෙරෙහි හමුදාවේ ග්‍රහණය දැඩි කර ඇති අතර, විශේෂයෙන් බලුකිස්තානය සහ කයිබර් පක්තුන්ක්වා යන නොසන්සුන් පළාත්වල විසම්මුතිය (වෙනස් මත දරන්නන්) මර්දනය කර දැමීමට එයට ඉඩ දී ඇත. කෙසේ වෙතත්, ‘ත්‍රස්තවාදයට එරෙහි යුද්ධය’ ආරම්භ වීමත් සමඟ, එක්සත් ජනපදයේ කලාපීය ප්‍රමුඛතා වෙනස් විය. ඉස්ලාමීය සටන්කාමීත්වය තවදුරටත් කොමියුනිස්ට්වාදයට එරෙහිව ප්‍රයෝජනවත් කූඩුවක් (Cudgel) නොවන්නේය; එය දැන් මානව වර්ගයාගේ අවසාන සතුරා වී ඇත. මේ අනුව, පකිස්ථාන හමුදාවට ඉස්ලාමීය හමුදාවන්ට සහාය දීමේ ප්‍රතිපත්තිය ආපසු හැරවීමට සහ ඔවුන්ට එරෙහිව සටන් කිරීමට පටන් ගැනීමට සිදුවිය. මෙය පහසු කාර්යයක් නොවීය, මන්ද ඒ වන විට සටන්කාමීන් පාකිස්තානයේ රාජ්‍ය ආයතන, සිවිල් සමාජය සහ ජාත්‍යන්තර අවි ජාලයන් තුළ ගැඹුරින් මුල් බැසගෙන තිබුණි. 2001 සහ 2018 අතර සිවිල් ජීවිත 40,000 ක් බිලිගනිමින්, ප්‍රති-කැරැල්ල (Counter-insurgency) ඉක්මනින්ම ලේ විලක් (Blood Bath) බවට පත්වීය.

ඇමරිකානු අරමුණු වෙනස් වීමත් සමඟ චීනය සමඟ පකිස්ථානයේ උපායමාර්ගික සබඳතා ද වැඩි වැඩියෙන් ආතතියට පත්ව ඇත. 1962 චීන-සෝවියට් භේදයෙන් සහ චීන-ඉන්දියානු යුද්ධයෙන් පසුව, පකිස්ථානය තම නැගෙනහිර අසල්වැසියාට එරෙහිව සටන් කිරීමේ මාධ්‍යයක් ලෙස චීනය (PRC) සමඟ සමීප සබඳතා වර්ධනය කර ගැනීමට පටන් ගත්තේය; නික්සන් යටතේ චීනය සමඟ තමන්ගේම සහයෝගීතාවයක් ඇති කර ගැනීමට පටන් ගත් වොෂින්ටනය එයට බාධාවක් නොවීය. 2015 වන විටත්, පකිස්ථානයට තවමත් මෙම ලෝක බලවතුන් දෙදෙනා අතර වරප්‍රසාදිත ස්ථානයක් හිමි කර ගැනීමට හැකි වී තිබුණි: ඇෆ්ගනිස්ථානයේ එක්සත් ජනපද හමුදා කඳවුරු වෙත නේටෝ සැපයුම් සඳහා මූලික මාර්ගය ලෙස ක්‍රියා කරන අතරම බහු බිලියන ඩොලර් චීන-පකිස්ථාන ආර්ථික කොරිඩෝවට (CPEC) සම්බන්ධ වී සිටියේය. එහෙත් පසුගිය දශකය තුළ මෙම ප්‍රවේශය හා එහි ගමන් මඟට බාධා වූ බව පෙනේ, මන්ද පකිස්ථානය චීනය සමඟ ඇති උපායමාර්ගික සම්බන්ධතාවය අතහැර බටහිර රටවල් සමඟ සෘජුව පෙළගැස්වීමට එක්සත් ජනපදයේ නිරන්තර පීඩනයට මුහුණ දී තිබීමයි. පකිස්ථාන ප්‍රභූ පැලැන්තිය, එහි බටහිර ගැති සහ චීන ගැති කණ්ඩායම් වශයෙන් දෙකට බෙදී ඇත – මෙම තත්ත්වය දිගුකාලීන සැලසුම් කිරීම සඳහා රාජ්‍යයේ හැකියාවට තර්ජනයක් එල්ල කරයි.

එහි දිගුකාලීන භූ දේශපාලනික ස්ථාවරය වඩ වඩාත් අස්ථාවර වෙමින් පවතින බැවින්, පකිස්ථාන පාලන තන්ත්‍රය, දේශීය පෙරමුණේ ද ගැඹුරු අර්බුදයකට මුහුණ දී තිබේ. බලශක්ති මිල ගණන්වල අසීමිත ඉහළ යාම සහ IMF විසින් පනවන ලද සෞඛ්‍ය සහ අධ්‍යාපන අයවැය සඳහා දැඩි කප්පාදු ඇතුළු අහස උසට නැඟෙන උද්ධමනය සමඟ එය පොරබදමින් සිටී. ඉම්රාන් ඛාන් සහ ඔහුගේ PTI පක්ෂය පසුගිය වසරේ මැතිවරණය ජයග්‍රහණය කිරීමට නියමිතව තිබියදී, රජය ඔහුව ධුරයෙන් ඉවත් කර තබා ගැනීම සඳහා අමානුෂික වංචාවන්ට යොමු විය. ඛාන් ඇතුළු විරුද්ධවාදීන් සිරගත කිරීමෙන් සහ සමාජ මාධ්‍ය වෙබ් අඩවි තහනම් කිරීමෙන් ඇති වූ විරෝධතා සහ විවේචන සමඟ එය කටයුතු කළේය. මේ සියල්ල බෙදුම්වාදී බලුච් විමුක්ති හමුදාව (Baloch Liberation Army) සහ ෆෙඩරල් රාජ්‍යය පෙරලා දැමීමට කැපවී සිටින ආගමික අන්තවාදීන්ගේ සටන්කාමී සංවිධානයක් වන පකිස්ථාන ටෙහ්රීක්-ඊ-තලේබාන් (Tehreek-e-Taliban Pakistan) යන කණ්ඩායම්වල ප්‍රහාර තීව්‍ර කිරීමට පදනම සැකසීය.

ඒ අනුව,  මෑත කාලීන ගැටුම් පුපුරා යාම තේරුම් ගැනීමට නම්, අප විසින් මෙම (Over lapping) අතිච්ඡාදනය වන අංග කිහිපයක් දෙස බැලිය යුතුය. 

• ඉන්දියාව විසින් කුරිරු ලෙස මර්දනය කරනු ලැබුවද, පකිස්ථානය විසින් බොහෝ දුරට අතහැර දමා තිබුණද, කාශ්මීර ජනතාව ස්වයං නිර්ණ අයිතිය අත්හැරීම ප්‍රතික්ෂේප කරන අතර, ප්‍රචණ්ඩකාරී සහ අවිහිංසාවාදී ආකාරවලින් ප්‍රතිරෝධය දිගටම කරගෙන යයි. ඔවුන්ට එරෙහි ඉන්දියානු විරෝධත්වය, විවිධ ‘බාහිර’ කණ්ඩායම්වලට දඬුවම් කිරීම මත පදනම් වූ හින්දු-ජාතිකවාදී දේශපාලනය පදනම් කරගත් පාලක භාරතීය ජනතා පක්ෂයේ මැතිවරණ දේශපාලනය සමඟ පැහැදිලිවම සම්බන්ධ වේ. 
• ඒ සමඟම, පකිස්ථානය මිලිටරිවාදයට දෙසට තවදුරටත් ඇදී ගොස් ඇති අතර, අභ්‍යන්තර විරුද්ධවාදීන්ට එරෙහි මර්දනයය වේගවත් කර ඇති අතර උත්තරීතර තීරණ ගැනීමේ බලය ලෙස හමුදාවේ භූමිකාව තහවුරු කර ඇත. එය රාජ්‍යයේ ඉහළම මට්ටම්වල බලගතු පුද්ගලයන් සහිත ( A HAWKISH CONSENSUS) පදනමක් ඇති කර තිබේ. 
• අවසාන වශයෙන්, චීනයට එරෙහිව බලකොටුවක් බවට ඉන්දියාව පත් කිරීමට එක්සත් ජනපදය අධිෂ්ඨාන කරගෙන සිටින අතර, චීනය, පකිස්ථානය ඇතුළු රටවල් සමඟ උපායමාර්ගික සන්ධාන ගොඩනඟා ගැනීමෙන් බටහිර රටවල් විසින් වටලෑම වැළැක්වීමට උත්සාහ කරති. මෙම ගතිකතාවයන් දැනටමත් නොසන්සුන්ව පවතින ඉන්දියා-පකිස්ථාන සම්බන්ධතාවය තවදුරටත් අස්ථාවර කර ඇත.

මෙම යුධකාලීන උද්යෝගය පාවිච්චි කරමින්, රටවල් දෙකෙහිම ජනතාව පීඩාවට පත් කර ඇති ගැඹුරු වන සමාජ ප්‍රතිවිරෝධතාවලින් ජනතාවගේ අවධානය තාවකාලික වෙනතකට යොමු කළ හැකිය. පුද්ගලීකරණය සහ නියාමනය ඉවත් කිරීම මත පදනම් වූ මෝඩිගේ ආර්ථික න්‍යාය පත්‍රය මඟින්, ඉන්දියානුවන්ගෙන් බහුතරයකට කිසිවක් ලබා දීමට අපොහොසත් වී ඇත. අද වන විට, රටේ ධනවත්ම 1% ධනයෙන් 40% ක් හිමිකරගෙන සිටී. ගොවීන් ශක්තිමත් ප්‍රජා ප්‍රතිරෝධයක් සංවිධානය කරමින් සිටියදී, ආයතනික ප්‍රාග්ධනයේ අධික බලයට විරෝධය දැක්වීම සඳහා වෘත්තීය සමිති ජුනි 6 වන දින මහා වැඩ වර්ජනයක් කැඳවා තිබුණි. විශේෂයෙන් කාශ්මීරයේ මුස්ලිම්වරුන් සහ විරුද්ධවාදීන්ට එරෙහිව මර්දනය දිගටම කරගෙන යාම හැර වෙනත් ප්‍රතිචාරයක් රජයට නැත. එහිදී මෑත සතිවල දී පුළුල් ‘ප්‍රති-කැරලි’ මෙහෙයුමක කොටසක් ලෙස පුද්ගලයින් අත්අඩංගුවට ගෙන හෝ පැහැරගෙන ගොස් ඇත.

අනෙක් අතට, පකිස්ථානය, නිරුවත් මැතිවරණ වංචාවකින් පමණක් බලයට ඇලී සිටිය හැකි හමුදාවක් විසින් මෙහෙයවනු ලබන, ප්‍රොක්සි යුද්ධ සහ කෙටි කාලීන සුපිරි සූරාකෑමට ඇබ්බැහි වූ, වඩාත් කුලී රාජ්‍යයක් ලෙස පවතී. රටේ ප්‍රභූන් දැන් එහි ස්වාභාවික සම්පත් වැඩි වැඩියෙන් විකුණා දමා ජාත්‍යන්තර පතල් සමාගම්වලට එහි ඉඩම් විවෘත කිරීමට සැලසුම් කරමින් සිටින්නේ, වැඩි වැඩියෙන් විදේශ ආයෝජන මගින් පවතින ආර්ථික සර්පිලාකාරය නවතා දමනු ඇතැයි යන අපේක්ෂාවෙනි. පසුගිය වසරේ, මෙම වැඩසටහනේ අනුවාදයක් සින්ද් පළාතේ හඳුන්වා දෙන ලද අතර, එහිදී රජය විදේශීය ප්‍රාග්ධනය ආයතනික ගොවිතැන් අංශයට පොළඹවා ගැනීම සඳහා ඉන්දු ගඟේ ඇළ මාර්ග හයක් හරවා යැවීමට උත්සාහ කළේය; පසුව එය මහජන ව්‍යාපාරයක් විසින් පරාජය කරන ලද අතර එමඟින් මිලියන ගණනක් සාමාන්‍ය ජනතාව වීදිවලට ​​ඇද දමන ලදී. මෙම තත්වය නැවත ඇතිවීම වළක්වා ගැනීම සඳහා, රජය කොල්ලකෑමට උත්සාහ කරන අනෙකුත් ප්‍රදේශවල මර්දනය වේගවත් කරමින් සිටී. මෙම ඉඩම් අත්පත් කර ගැනීමේ න්‍යාය පත්‍රය හඬ නගා විවේචනය කර ඇති ගිල්ගිට්-බෝල්ටිස්තානයේ හිමාලයානු කලාපයේ කුඩා දේශපාලන පක්ෂයක් වන අවාමි ක්‍රියාකාරී කමිටුව වැනි කණ්ඩායම් තහනම් කර ඇති අතර ඔවුන්ගේ ක්‍රියාකාරීන් අත්අඩංගුවට ගෙන ඇත. එවැනි බලහත්කාර ක්‍රම මගින් රජයට තම විවේචකයින් නිහඬ කළ හැකිද යන්න තවමත් පැහැදිලි නැත. ඉදිරි වසරවලදී, කැමැත්තෙන් තොරව පතල් කැණීමට එරෙහි අරගලය හමුදා පාලනයට එරෙහි ප්‍රධාන අරගලයක් බවට පත්වීමට ඉඩ ඇති බවට සැකයක් නැත.

මෙම දරිද්‍රතාවය, අසමානතාවය, කොල්ලකෑමට එරෙහිව නැඟී සිටින විරුද්ධවාදීන්ට දැඩි ලෙස සැලකීම, නැත්නම් මර්දනය තම එකම පිළිවත කරටගන ඇති ඉන්දියාව සහ පකිස්ථානය යන රටවල් දෙකම,  මෑත සතිවල ප්‍ර‍ාරය කරන ‘ජාතික සමගිය’ පිළිබඳ කතිකාව කලාපයේ යථාර්ථයන්ට කොතරම් දුරට නොගැලපෙනවාද යන්න පෙන්නුම් කරයි. එවැනි ගැටළු කළමනාකරණය කිරීමේදී, මෙම රාජ්‍යයන් දෙකම බාහිර යුද්ධ කිරීමේ සිට (විදේශීය ප්‍රතිවාදීන්ට වඩා) අභ්‍යන්තර ප්‍ර‍තිවාදීන් ඉලක්ක කර ගනිමින් ‘ඇතුළත සතුරා’ එනම්, සිය රටේම ජනතාව සමඟ සටන් කිරීමට පහසුවෙන් මාරු විය හැකිය. විදේශයන් සමඝ මිලිටරි ගැටුම් උත්සන්න වීම තම රටතුළ රාජ්‍ය බලය දැඩි කිරීම සමඟ සම්බන්ධ වේ. බිලියන දෙකක ජනතාවක් සිටින මෙම කලාපයේ, විශ්මයජනක ලෙස ජනගහණයෙන් 40% ක් තවමත් දරිද්‍රතා රේඛාවට පහළින් ජීවත් වන අතර, ඌන සංවර්ධනයේ සහ වාර්ගික ගැටුම්වල බර දරා සිටිති. යුද්ධයට තුඩු දෙන තත්වයන් වෙනස් කළ හැක්කේ මෙම ජනතාව විසින් ඔවුන් සූරාකන්නන් සමඟ සටන් කිරීම සඳහා එක්සත්ව පෙළ ගැසීමෙන් පමණි. 

එවැනි ජනතා පෙළගැසීමක් ඉන්දියාව හා පකිස්ථානය තුළට පමණක් සීමා නොවී අවම වශයෙන් සමස්ත දකුණු ආසියානු කලාපයේ පීඩිත ජනතා පෙළ ගැසීමක් දක්වා ගමන් කළ යුතුව ඇත.

By Sunil Silva

Source: https://newleftreview.org/sidecar/posts/towards-disaster?pc=1680

The post ව්‍යසනයට එරෙහිව දකුණු ආසියානු කලාපයේ ජනතාවගේ සහයෝගිතාවය සඳහා… appeared first on Asia Commune.

By Sunil Silva

මීට වසර සියයකට පෙර, එනම් පළමු ලෝක යුද්ධය අවසන් වීමෙන් පසු, බ්‍රිතාන්‍ය අධිරාජ්‍යය සහ එහි ප්‍රංශ සගයා විසින් පැරණි ඔටෝමාන් ආධිපත්‍යය දැරූ අරාබි ලෝකය බිඳ දමා නව රටවල් (ඉරාකය, ලෙබනනය, සෞදි අරාබිය), ප්‍රධාන මර්මස්ථාන සහ මුරපොලවල් (ගල්ෆ් රාජ්‍යයන්, දකුණු යේමනය) සහ රූකඩ රාජ්‍යයන් (ඊජිප්තුව, ඉරානය) නිර්මාණය කළ අතර, එමගින්, දෙවන ලෝක යුද්ධයෙන් පසු ඊශ්‍රායලය ගොඩනැඟීමේ මූලික අත්තිවාරම් දැමූහ.

එයින් වසර සියයකට පමණ පසු, කොමියුනිස්ට් කඳවුර බිඳවැටීමෙන් අනතුරුව, ජයග්‍රාහී එක්සත් ජනපදය විසින් අරාබි ලෝකය බෝල්කනීකරණය කිරීමට සහ එහි ආධිපත්‍යයට ඇති සියලු සැබෑ සහ පරිකල්පිත තර්ජන ඉවත් කිරීමට වේගයෙන් පියවර ගත්තේය. මැද පෙරදිග විනාශ කරන ලද 21 වන සියවසේ යුද්ධවල ප්‍ර‍තිවිපාක ඕනෑම ප්‍රමිතියකින් සලකා බැලුවද, භයානක ශේෂ පත්‍රයක් සපයයි. වොෂින්ටනයේ අධිරාජ්‍ය උපායමාර්ගිකයින් ඔවුන් නිර්මාණය කළ මෙම තත්ත්වය දෙස බලන්නේ කෙසේද? ඒකාධිපති-ජාතිකවාදී අරාබි ඒකාධිපතිත්වයන් යටතේ තිබූ තත්වයට වඩා ‘නිදහස’ සහ ‘ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය’ දුරස්ථවී ඇත. ධවල මන්දිරයේ සහ පෙන්ටගනයේ සිටින වඩාත්ම නරුම පුද්ගලයන්ට පවා ඔවුන් නිර්මාණය කර ඇති අවුල ප්‍රසිද්ධියේ සාධාරණීකරණය කිරීම දුෂ්කර ය.

පසුගිය වසර පුරාවටම, බටහිර රටවල් විසින් ඔවුන්ගේ සදාකාලික පක්ෂපාතී ප්‍රතිප්‍රහාරකයා වන ඊශ්‍රායලය හරහා ක්‍රියා කරමින්, අරාබි ලෝකයේ වඩාත්ම පීඩනයට ලක්ව  සිටින පලස්තීන ජනතාව අඛණ්ඩව සිදුවන ම්ලේච්ඡ ප්‍රහාරයට ලක් කර ඇත. මධ්‍යකාලීන යුගයේ ඇතිවූ කුරුස යුද්ධ කුරිරු විය; නමුත් දෙපාර්ශ්වයේම ආයුධවල තාක්ෂණික උසස් බවක් නොවූ නිසා අරාබිවරුන්ට තමන්ගේම භූමයේ සිටිමින් සටන් කිරීමේ හැකියාවක් තිබුණි. මෙවර ඊශ්‍රායලය සහ එහි බටහිර සහචරයින් පලස්තීනුවන් කුසගින්නේ තබා මරා දමමින් සිටිති. පාළු වීදිවල සැරිසරන බල්ලන් විසින් ළදරු සිරුරු ගිල දමනු ලබන රූප මෙම විනාශයේ රුදුරු ස්වභාවයේ බියකරු සංකේතයකි. අනාගතයේදී ඇතිවිය හැකි නීතිමය අපහසුතාවයන් වළක්වා ගැනීම සඳහා, ජන සංහාරයේ අර්ථ දැක්වීම වෙනස් කිරීමට ඇති අවශ්‍යතාවය ට්‍රම්ප්ට ඒත්තු ගැන්වීමට බ්‍රිතාන්‍ය අගමැතිට දැන් අවශ්‍යවී ඇත. බටහිර ශිෂ්ටාචාරය, ම්ලේච්ඡත්වය මත ක්‍රියාත්මක වේ. මෙහි කුතුහලය දනවන කරුණ නම්, ට්‍රම්ප්, ඔහුගේම ප්‍රකාශ අනුව විනිශ්චය කරන විට, බ්‍රිතාන්‍ය කම්කරු පක්ෂයේ නායකයාට වඩා ඝාතනය කිරීමට එතරම් උනන්දුවක් නොදක්වන  බව පෙනීයාමයි.

බැලූ බැල්මට, කලාපයේ ඇමරිකානු ආධිපත්‍යය සම්පූර්ණයෙන්ම පාහේ ස්ථාපිතවී ඇත. එක්සත් ජනපදය විසින් බෙදීම, අත්පත් කර ගැනීම, මිලදී ගැනීම සහ පාලනය කිරීමේ ගෝලීය ප්‍රතිපත්තියක් අනුගමනය කළේය. යුගෝස්ලාවියානු සිවිල් යුද්ධයෙන් ආරම්භ වූ මෙය, දැන් බ්‍රිතාන්‍යය සහ යුරෝපා සංගමයේ බොහෝ රටවල සහාය ඇතිව ගෙනයන ඇමරිකානු උපාය මාර්ගයේ නිත්‍ය අංගයක් බවට පත්ව ඇත. 1945 දී හිට්ලර්ගේ පරාජයෙන් පසු ලෝකයේ පොහොසත්ම බලශක්ති කලාපයේ එනම් මැදපෙරදිග, බටහිර රටවල් ලබා ගෙන ඇති ජයග්‍රහණ විශ්මයජනකයි. මෙම කලාපය පිළිබඳ කෙටි සමීක්ෂණයක් කිරීම මඟින් අහිමි වී ඇති දේ මෙන්ම එය ගමන් කරන දිශාව තේරුම් ගැනීමට හැකිවේ.

මේ සඳහා අප කළ යුත්තේ, පසුගිය දශක ගණනාවක කාලය තුළ සව්දි අරාබිය, ඊජිප්තුව, ලිබියාව, සිරියාව, ඉරානය, ඊශ්‍රායලය සහ පලස්තීනය ඇතුළු කලාපය තුළ දිග හැරුණු දේශපාලන ක්‍රියාවලිය විමසා බැලීමයි.

ආදරණීය සහෘදයිනි, අප මේ වචන ලියූ දා සිට හැම මොහොතක් පාසාම ඛේදවාචක වැඩි වී ඇත. පලස්තීනය පිළිබඳ ප්‍ර‍ශ්නයේදී, වසර ගණනාවක් තිස්සේ අප විශ්වාස කළේ විකල්ප දෙකක් ඇති බවයි; එකම ප්‍රමාණයේ රාජ්‍ය දෙකක් හෝ සැමට සමාන අයිතිවාසිකම් ඇති තනි රාජ්‍යයක්ය. සියොන්වාදය එතරම් නම්‍ය වී තිබුනේ නම්, දෙකම සම්පූර්ණයෙන්ම සතුටුදායක නොවුනත්, ඒ දෙකම කළ හැකිව තිබුණි. එහෙත් බෙන් ගුරියන්, මොරිස්, බෙගින්, ෂැරොන්, නෙතන්යාහු අවසානයේ ජය ගත්හ. එක්සත් ජනපදය ගිවිසුමක් හරහා බලහත්කාරයෙන් කටයුතු කරනු ඇතැයි යන කුමන්ත්‍රණය දිගටම බලාපොරොත්තු වූ අතර අවසානයේ ඔස්ලෝහිදී යටත් විය. ඊශ්‍රායලය දැන් හැසිරෙන්නේ මහා සාතන්ගේ කනිෂ්ඨ හවුල්කරුවෙකු ලෙසය. ජනතාවගේ නායකයින් මරා දැමිය යුතුද? රටවල් බෝම්බ හෙලීම, බෙදීම සහ නැවත බෝම්බ හෙලීම අවශ්‍යද? එය කරන්න. ඒ සඳහා, ඊශ්‍රායලයට තවත් පලස්තීනුවන් ගිල දැමීමට සිදුවේ. මිලියන එකහමාරකට සරණාගතයින් වීමට අවශ්‍ය නැතිනම්, සියොන්වාදීන්ට ඔවුන්ව තොග වශයෙන් සමූලඝාතනය කිරීමට ඉඩ දෙන්නේද? සියල්ලට පසු, අවසානයේදී, පලස්තීනුවන් වීම ඔවුන්ගේ වරදකි.

මූලාශ්‍ර‍: https://newleftreview.org/issues/ii151/articles/tariq-ali-conquered-lands

ඉඩම් අත්පත් කර ගැනීම් පිළිබඳ අල් ජසීරා පුවත් සේවයේ තොරතුරු සටහන (2024)

මෙම සිතියම 2024 දී ඊශ්‍රායලය විසින් ඉඩම් අත්පත් කර ගැනීම්වල සැලකිය යුතු වැඩිවීම පෙන්නුම් කරයි, බටහිර ඉවුරේ පලස්තීන ඉඩම් වර්ග කිලෝමීටර් 23.7 (වර්ග සැතපුම් 9.15) කට වඩා අත්පත් කර ගෙන ඇත – එය පසුගිය දශක දෙක තුළ අත්පත් කරගත් මුළු ඉඩම් ප්‍රමාණය ඉක්මවා යයි. විශේෂයෙන්, ජෝර්දාන් නිම්නයේ එක් අත්පත් කර ගැනීමක් වර්ග කිලෝමීටර් 12.7 (වර්ග සැතපුම් 4.9) ක් වූ අතර එය 1993 ඔස්ලෝ ගිවිසුමෙන් පසු විශාලතම තනි අත්පත් කර ගැනීම සනිටුහන් කරයි. මෙම ක්‍රියාමාර්ග බොහෝ විට පලස්තීන ප්‍රජාවන්ගේ වියදමින් ඊශ්‍රායල ජනාවාස සහ යටිතල පහසුකම් පුළුල් කිරීමේ පුළුල් උපාය මාර්ගයක කොටසකි.

වඩාත් සවිස්තරාත්මක ගවේෂණයක් සඳහා…

The post ඉඩම් කොල්ලකෑමේ ජයග්‍රාහකයින් ගැන වචනයක්… appeared first on Asia Commune.

විජයානන්ද ජයවීර

පාසැල් විෂය මාලාව සංශෝධනය කරන බවට ඉඟි පහළ වී ඇතත් පාසැල් විෂය මාලාව සංශෝධනය කළ යුත්තේ ඇයි සහ සංශෝධනය විය යුතු වන්නේ මොනවාද යන්න පිළිබඳ සමාජ කතිකාවක් ඇති තිරීමට අධ්‍යාපන බලධාරීන් තවමත් පියවර ගෙන ඇති බවක් නො පෙනේ. ඒ එසේ වුව ද හුදෙක් ඉගෙන ගැනීම පමණක් නො ව හරියට සිතන්නේ කෙසේද යන්නත් දැන ඉගෙන ගැනීමේ ඉඩ කඩ අපේ පාසැල් වල විෂය මාලාවට ඇතුලත් විය යුතු යැයි අධ්‍යාපනඥයින්ට යෝජනා කිරීමට මම කැමැත්තෙමි. ඒ අනුව දැනුම් න්‍යාය (Theory of Knowledge) මූලික විෂයක් ලෙස පාසැල් වලට හඳුන්වා දීම විචක්ෂණශීලී, කල්පනාකාරී, වගකිවයුතු සහ සබුද්ධියෙන් මෙහෙයවිය හැකි අනාගත පරපුරක් බිහිකිරීම සඳහා කරන වැදගත් ආයෝජනයකි. Theory of Knowledge හෙවත් දැනුම් න්‍යාය දැනටමත් (උසස් පෙළට මඳක් සමාන) ජාත්‍යන්තර බැකලොරෙ පාඨමාලාවේ මූඛ්‍ය විෂයකි. හුදෙක් කරුණු කටපාඩම් කරන, විභාගයෙන් ගොඩයාම ඒකායන අරමුණ කරගත් සිසු දරුවන් බිහිකරණු වෙනුවට විචාරශීලී කුසලතා වඩවන, ප්‍රශ්න කරන සහ මුලාවේ නොවැටී තමන්වටා ඇති ලෝකය වටහා ගැනීමට හැකි දරුවන් බිහිකිරීමට නම් Theory of Knowledge හෙවත් දැනුම් න්‍යායෙන් ඔවුන් සන්නද්ධ කළ යුතුය.

දැනුම න්‍යාය දැන ගැනීම යනු සංකල්ප සහ කරුණු ඉගෙනීම නොවේ. ඒ වෙනුවට එමගින් කෙරෙන්නේ අප දන්නා යැයි අප පවසන දේ අප දන්නේ කෙසේදැයි විමර්ශනය කිරීමට හැකි කුසලතා සිසු දරුවන්ට ඇති කර දීමයි. AI හෙවත් කෘත්‍රිම බුද්ධිය යොදා ගන්නා සිසු දරුවෙකුට අද ඉතා පහසුවෙන් තමන්ට අවශ්‍ය ආකාරයට ඕනෑම විෂයක් පිළිබඳ තොරතුරු අන්තර්ජාලයෙන් සංයුක්ත කර ගත හැකිය. ඒ අනුව ගුරුවරයෙකුගේ වැඩි මැදහත්වීමකින් තොරවම කරුණු කාරණා ස්වොත්සාහයෙන් සොයා ගැනීම අද එදාට වඩා ඔවුන්ට පහසුය. එහෙත් ඉන් නිසි ප්‍රයෝජන ගැනීමට නම් විචාරශීලීව එම තොරතුරු විමසා සත්‍යාපනය කොට භාවිතා කිරීමේ හැකියාව ඔවුන් ට ඇති කළ යුතුය. බොහෝවිට සමාජ මාධ්‍ය හා ඇතැම් ජනමාධ්‍ය මගින්ද පතුරවන දුස්තොරතුරු සත්‍යාපනයට ලක් කිරීමේ හැකියාව දැනුම් න්‍යාය ප්‍රගුණ කළ තැනැත්තෙකුට නිතැතින්ම ඇතිවේ. එනිසා සමාජ මාධ්‍ය හා ජනමාධ්‍ය අව භාවිතා කළ නොහැකි සහ රැවටිල්ලට ලක් කළ නොහැකි අනාගත සමාජයක් ගොඩකැගීමට නම් දැනුම් න්‍යාය දැන ඉගෙන ගත් දරුපරපුරක් බිහි කළ යුතු වෙ.

ඒ අනුව දැනුම් න්‍යාය (Theory of Knowledge) පාසැල් සිසුන්ට දැන ඉගෙන ගැනීමට ඉඩ සැලසීමෙන්

– විවේචනාත්මක ඇගයීමේ කුසලතාව ඇති

– වැරැදි තෙරතුරු සහ ප්‍රචාර හඳුනා ගැනීමට හැකි

– බහුවිධ දෘෂ්ටි කෝන අවබෝධ කර ගැනීමට හැකි

– තර්ක කිරීමේ සහ සංවිචාරණය කිරීමේ කුසලතා ඇති කරගැනීමට හැකි

සහ විවේචනාත්මක චින්තනය සහ විවිධ දෘෂ්ටිකෝණ ගැන සාවධානව සලකා බැලීමේ හැකියාව නිසා සදාචාරීය සහ දැනුවත් පුරවැසි සමාජයක් අනාගතයේ දී බිහි කරදිමට පාසැල් අධ්‍යාපනයට දායක විය හැකිය.

දැනුම් න්‍යාය මානව දැනුමේ විවිධ අංශ අටක් මත පදනම් වේ. ඒවා නම් ගණිතය, ස්වාභාවික විද්‍යා, මානව විද්‍යාව, ඉතිහාසය, කලාව, සදාචාරය, ආගමික දැනුම් පද්ධති, සහ ස්වදේශික දැනුමයි. දැනුම් න්‍යාය මේ විවිධ අංශ ඒවා ට ආවේනික දැනුම අත්පත් කරගන්නේ සහ වලංගු නරගන්නේ කෙසේද යන්න විචාරශීලීව සාකච්ඡාවට ලක් කරයි. මේ විවිධත්වය තුළින් විවිධ දැනුම් පද්ධති වල ශඛ්‍යතා සහ දුරුවලතා තේරුම් ගැනීමට සිසුන්ට අවස්ථාව සැලසේ.

දැනුම් න්‍යාය (Theory of Knowledge) යනු දර්ශනවාදය හෝ ඒ සම්බන්ධ ඥනවිබාගය (Epistemology) නොවේ. දැනුම් න්‍යාය මගින් සිසුන්ට උගන්වන්නේ සිතිය යුත්තේ කුමක්ද යන්න පමණක් නොව, සිතන්නේ කෙසේද යන්නයි. එය ඔවුන්ගේ ම චින්තන ක්‍රියාවලිය පිළිබඳ දැනුවත් මෙනෙහි කිරීමකට ඔවුන් පොළඹවන අතර සිසුන්ගේ බුද්ධිමත් ස්වාධිනත්වය වර්ධනය කරයි. අප විසින් ගොඩ නැගිය යුත්තේ කෙබඳු ජන සමාජයක් ද යන කාරණයේදී අන් කවරකටත් වඩා බුද්ධිමය ස්වාධිනත්වයෙන් යුත් සමෘධ ස්ත්‍රී පුරුෂයන් ඇති සමාජයක් ගොඩ නැගීම ප්‍රමුඛ විය යුතු නොවේ ද?

උපුටාගෙන නැවත පළ කිරීම: විජයානන්ද ජයවීරගේ පේස්බුක් පිටුවෙනි.

https://www.facebook.com/wijayananda.jayaweera

The post බුද්ධිමය ස්වාධිනත්වයෙන් යුත් සමෘධ ස්ත්‍රී පුරුෂයන් ඇති සමාජයක් ගොඩ නැගීම ප්‍රමුඛ විය යුතු නොවේ ද? appeared first on Asia Commune.

Professor Wolff begins this week on Economic Update by analyzing the choice between reform and revolution through two historical discussions: the anti-slavery fight in the mid-19th century and the anti-Depression fight in the U.S. during the 1930s. He then explains the stakes in choosing reform or revolution as goals for social change and outlines how and why both options are now back on the working class’s agenda in the U.S. He concludes the discussion by suggesting that revolution is the necessary guarantor of the duration of reforms in the U.S., offering an alternative perspective to consider when choosing reform over revolution. Watch it now here!

The post Reform vs. Revolution appeared first on Asia Commune.

Representing the original version of The Internationale song through dance interpretation in association with Red Books Day 2024. This is an attempt of conceiving a visual, dance narrative for this song of struggles. Composed with slogan-like verses and a simple, layperson’s tune, L’internationale is the anthem of the international working class. Much delighted to dedicate this piece of art to you all.

The post L’ INTERNATIONALE appeared first on Asia Commune.